Steeds meer mensen raken in onze drukke maatschappij burn-out. Wat is burn-out precies en nog belangrijker wat kun je er zelf aan doen om burn-out te voorkomen?
Wat is burn-out precies?
Een burn-out is een specifieke vorm van stress. Het is een uitputtingsreactie van lichaam en geest op langdurige blootstelling aan stress. Wanneer je gestresst bent, reageert je lichaam door het aanmaken van onder andere adrenaline. Door de adrenaline voel je je energieker, je lichaam maakt zich klaar om te vechten of te vluchten. Deze reactie is een nuttige gezonde reactie van je lichaam. Het is alleen belangrijk dat je niet te lang gestresst bent. Wanneer je langdurig gestresst bent, heeft je lichaam geen tijd om te herstellen en put je jezelf uit.Kenmerken van een burn-out
Het belangrijkste kenmerk van een burn-out is het verlies van energie en het gevoel geen emotionele reserves meer te hebben. Je kunt je gefrustreerd voelen of bedrukt omdat je je niet kunt inzetten zoals je altijd gewend was. Een ander kenmerk van burn-out is de neiging jezelf negatief te beoordelen. Je hebt het gevoel minder goed in je werk te zijn en minder te presteren. Door deze negatieve waardering voor jezelf ga je vaak ook minder presteren en kom je in een negatieve vicieuze cirkel terecht.Oorzaken burn out
Een aantal aspecten spelen een rol bij het ontstaan van een burn-out. De werkbelasting is erg belangrijk. Hierbij moet je denken aan de werkdruk, tijdsdruk, maar ook aan de balans tussen werk en privé. Wanneer je werkbelasting continu te hoog is, raak je uitgeput. Werkbelasting kun je onder verdelen in kwantitatieve en kwalitatieve werkbelasting. Bij kwantitatieve werkbelasting heb je teveel werk liggen dat af moet in een te beperkte tijd. Bij kwalitatieve werkbelasting vind je het werk dat je moet doen vaak te moeilijk en heb je het gevoel dat je niet de juiste vaardigheden hebt om de taak efficiënt te kunnen afronden. Ook je energiebronnen spelen een belangrijke rol in hoe vatbaar je bent voor een burn-out. Bij energiebronnen kun je denken aan: sociale steun (van collega’s, maar ook van vrienden en familie) en autonomie. Kun je op je collega’s terugvallen wanneer dat nodig is? Hoeveel invloed heb je op het invullen van je werk en op de besluitvorming?Burn-out preventie
Wat kun je doen om te voorkomen dat je een burn-out krijgt?1. Zorg voor jezelf
Het is zo belangrijk om rust te pakken en je lichaam en geest de tijd te geven om te herstellen. In onze maatschappij is rust echter ondergewaardeerd. Druk zijn lijkt de norm te zijn, terwijl rust en herstel van levensbelang zijn. Het gaat om de balans. Naast rust is voldoende beweging en gezonde voeding ook belangrijk om je lichaam fit te houden. Sta gewoon regelmatig stil bij hoe je je voelt en handel daarnaar. Ben je moe? Pak je rust! Voel je je rusteloos, maak een boswandeling.2. Regel sociale steun
Het aantal mensen dat zegt dat ze niemand heeft om belangrijke zaken mee te bespreken is bijna verdubbeld in de afgelopen 25 jaar. Het kost tijd en moeite om sociale relaties te onderhouden, maar een netwerk van hulpvaardige mensen om je heen is de beste bescherming tegen een burn-out. Wanneer je al een beetje richting een burn-out gaat, zal je wellicht de neiging hebben om het tegenovergestelde te doen. Je trekt je terug omdat je niet wilt dat anderen zien dat je je niet goed voelt, je kunt het ervaren als falen. Juist dan is het extra belangrijk dat je steun zoekt en naar buiten treedt met je verhaal. Dus neem een goede vriend in vertrouwen.3. Verhoog je geloof in jezelf
Wanneer je vertrouwen hebt in je eigen vaardigheden en capaciteiten ervaar je minder stress. Je hebt het vertrouwen dat je de situaties en het werk dat je op je bordje krijgt aankunt. Een goede manier om je geloof in eigen kunnen te verhogen is jezelf af te vragen na het succesvol afronden van een taak: “wat kan ik nog meer doen?” Ook kun je je omringen met collega’s die succesvol zingevende taken afronden. Het observeren van anderen hierin werkt besmettelijk en verhoogt je vermogen om om te gaan met uitdagingen.4. Zoek een goede werkgever
Je kunt nog zo hard aan jezelf werken, maar wanneer je in een werkomgeving zit die jou niet faciliteert, kom je niet zover. Een goede werkgever zou aan de volgende punten moeten voldoen:- Je kunt jezelf zijn
- Er wordt open en eerlijk gecommuniceerd
- Je kwaliteiten worden uitvergroot en gestimuleerd
- Het bedrijf doet iets dat jou zingeving geeft
- Je dagelijkse werk geeft je voldoening
- Je bent vrij om je werk zelf in te delen